In gesprek over onze collectie gezondheid
Als bibliotheek willen we vaker in gesprek met bibliotheekgebruikers over de samenstelling van onze collectie. Zo hopen we aan de ene kant meer inzicht te krijgen in redenen waarom mensen bepaalde titels in de collectie willen zien (of juist niet, dat komt ook voor). Aan de andere kant geven we ook graag inzicht in de dilemma’s die bij ons soms spelen als iemand een aanschafverzoek indient. Op deze manier openen we de ‘black box’ van onze collectie, een van onze doelen uit de Visie op Collectie.
Op woensdagavond 26 februari hebben we voor het eerst zo’n gesprek met onze gebruikers gevoerd. De aanleiding voor het organiseren van deze avond was een aanschafsuggestie; we kregen het voorstel om het boek ‘Zielsoorzaken van ziekte’ van Björn Eybl aan te schaffen. Het collectieteam besloot het boek te kopen, maar toen we het boek nader bekeken, ontdekten we dat het ideeën bevat die misschien discussie oproepen en gevaarlijk kunnen zijn. Zo wordt er in dit boek geadviseerd om in bepaalde situaties ‘RG-behandelingen’ (reguliere geneeskunde) te stoppen, wat ernstige gevolgen voor iemands gezondheid kan hebben. Toen we dit opmerkten hebben we uitgebreid onderzoek gedaan naar het boek; we keken naar de achtergrond van de schrijver en hadden contact met de andere bibliotheek in het land die het boek in de collectie heeft. Op basis van vele gesprekken en onze Kernwaarden van de collectie hebben we toch besloten om het boek toch in de bibliotheek neer te zetten. Omdat we benieuwd waren hoe onze gebruikers over dit boek, en over de rol van de bibliotheek in het aanbieden van (betrouwbare) informatie denken, hebben we samen met Bibliotheek Heyhoef deze avond georganiseerd.
De blik van een arts op het onderwerp
Om het gesprek van extra inhoud te voorzien sloot ook Dr. M. Caroline Vos aan. Zij werkt als gynaecoloog in het ETZ en is opgeleid tot epidemioloog en filosoof. Als arts vindt ze het belangrijk dat goede medische informatie voor iedereen laagdrempelig beschikbaar is. Zij ziet in de praktijk hoe lastig het soms is om te beoordelen of informatie betrouwbaar is.
De definitie van betrouwbaarheid
De avond trok dertien geïnteresseerden naar de bibliotheek; een aantal medewerkers van de Bibliotheek Midden-Brabant, maar ook gebruikers met een medisch beroep en leners met interesse in gezondheid. Na een voorstelrondje gaan we aan de hand van een aantal stellingen met elkaar in gesprek. De stelling ‘De bibliotheek moet alleen betrouwbare informatie aanbieden als het gaat om gezondheid’ zorgt voor een levendige discussie. Enerzijds vinden de aanwezigen dat het belangrijk is dat de bibliotheek een selectie maakt, anderzijds moet en mag de bibliotheek geen censuur plegen. Al pratende komen we tot de conclusie dat het begrip ‘betrouwbaarheid’ op verschillende manieren te definiëren valt en dat we misschien beter kunnen spreken van ‘de huidige stand van de wetenschap’. De aanwezigen denken mee aan mogelijke oplossingen voor onbetrouwbare boeken zoals een andere indeling of een boodschap in het boek. Ze geven duidelijk aan dat niet iedereen de betrouwbaarheid van een bron zelf af kan wegen; kwetsbare mensen blijven, als we niets aangeven, op deze manier kwetsbaar. De medisch professionals geven aan dat ze graag aanschafsuggesties willen doorgeven, zodat we betrouwbare titels aan de catalogus toe kunnen voegen.
Geen gescheiden werelden
Aan het einde van de avond is iedereen het erover eens dat het goed is dat de bibliotheek over deze zaken nadenkt, maar dat er niet zomaar een pasklaar antwoord bestaat. Op de slotvraag ‘Zouden jullie dit soort bijeenkomst vaker willen?’ antwoordde iedereen volmondig ‘ja’. “Het is goed dat gebruikers en bibliotheek geen gescheiden werelden zijn”, merkte een deelnemer op. Een mooie opsteker en slotconclusie.