Jenny Janssens en Jantien Borsboom, beide programmamakers bij de Bibliotheek LocHal, zijn mede-initiatiefnemers van deze groene plek. Jantien vertelt: “De Bibliotheek is dé plek waar je kennis kunt vinden, niet alleen in de boeken maar ook in de activiteiten die we organiseren. De LocHal noem ik ook wel een ‘kennismakelaar’ – we willen graag inzichtelijk maken welke kennis je bij mensen, groepen en organisaties in de stad, en deze kennis delen met alle Tilburgers. We zijn veel bezig met maatschappelijke thema’s en wat er in de stad speelt. Zo’n twee jaar geleden wilden we iets gaan doen met het groen in de stad. We zijn toen met zo’n veertig partijen die iets deden met vergroening bij elkaar gekomen om te brainstormen en op zoek te gaan naar die verbinding. Het gekste idee van die brainstormsessie was om een stadskas te realiseren. Dat idee kwam van Jenny.”

Jenny: “Ik zag het voor me als een botanische tuin, met subtropische planten en een relaxte sfeer. De grote, hoge ramen en het zonnetje dat het Stadsbalkon opwarmt, hebben ervoor gezorgd dat we op het idee van een stadskas kwamen. Dat idee hebben we vastgehouden en daardoor kon heel Tilburg ervan genieten.” Stadskas013 werd een uitgebreide expositie waar de verschillende initiatieven uit de stad hun kennis over stadsnatuur deelden. Jenny: “Dat kon gaan over hoe je oesterzwammen op koffiedik kweekt, hoe je een containertuin kan aanvragen of hoe je zelf compost maakt.”

“Ik vind het trouwens ook een mooie metafoor,” haakt Jantien aan. “In een kas laat je dingen groeien en met Stadskas013 lieten wij samenwerkingen groeien. Samenwerkingen tussen verschillende partijen, maar ook samenwerkingen met de inwoners van Tilburg. Daarnaast wilden we ook inspiratie laten groeien bij onze bezoekers, zodat ze zelf aan de slag kunnen met het vergroenen van hun tuin of balkon.”

Een letterlijk zaadje planten bij de bezoekers

Casper Boot is één van de partners die deelnam aan de Stadskas013. “Ik heb een boek geschreven over het vergroenen van je tuin en daar ook de podcast Tuinbroekies over gemaakt. Ik wil namelijk graag mensen inspireren om de stenen uit hun tuin te halen en het groen erin te brengen.”

Toen Casper de oproep van Stadskas013 voorbij zag komen, reageerde hij dan ook meteen. “Het was een geweldige manier om gelijkgestemden te ontmoeten, mijn netwerk uit te breiden én natuurlijk om een nieuw publiek te bereiken. Ik ben meerdere keren in de stadskas gaan zitten als ‘tuinpsycholoog’. Mensen mochten dan vragen stellen over hun tuin. En we hebben wel duizenden zakjes met bloemzaadjes uitgedeeld. Ik wilde letterlijk een zaadje planten bij mensen; het is heel makkelijk om te beginnen met het vergroenen van je tuin. We kunnen er namelijk niet meer omheen. Er moet iets gebeuren. We hebben last van droogte, de biodiversiteitscrisis, de stikstofcrisis. En als we met z’n allen iets kleins doen, dan maakt dat uiteindelijk een groot verschil. Daarom denk ik dat het heel goed is dat de Bibliotheek LocHal Stadskas013 is gestart. Omdat de plek zo laagdrempelig is, loopt er een superdivers publiek binnen. Zo bereik je ook mensen die normaal misschien niet zoveel doen met het thema.”

“Dat vond ik ook zo leuk aan Stadskas013," gaat Casper verder. "De wisselwerking die je krijgt. Enerzijds kwamen er mensen naar de LocHal die erover hoorden in onze podcast. En die zeiden: 'Wow, wat is het hier prachtig, dat wist ik helemaal niet.' Anderzijds kwamen LocHal-bezoekers mij tegen in de stadskas en die gingen vervolgens weer mijn podcast luisteren of mijn boek lezen. Zo werkt het in de natuur ook: de planten in de tuin moeten elkaar versterken. Precies zoals hier gebeurde.” 

Meer leren over stadsnatuur in Stadskas013

Naast de uitgebreide expositie bomvol inspiratie, waren er ook allerlei activiteiten in de stadskas. De jongste bezoekers leerden meer over stadsnatuur dankzij een interactief theatercollege van Auke-Florian Hiemstra én gingen aan de slag met maken van een insectenhotel onder toeziend oog van de Stadsimker. Voor volwassenen waren er onder andere workshops over het vergroenen van je tuin, voorstellingen en workshops rondom de klimaatweek, een wildplukwandeling, een lezing over het bodemvoedselweb en een workshop hoe je je eigen kruidenthee maakt uit de tuin. En dat was nog lang niet alles!

Zo waren er ook verschillende Tegenlicht Meet Ups. Dat zijn bijeenkomsten die georganiseerd worden rondom het programma Tegenlicht van de VPRO. Jantien vertelt: “Zo gingen we in gesprek over hoe de mens zich tot de natuur is gaan verhouden. Maar we hebben bijvoorbeeld ook een openhartige en kwetsbare sessie gedaan over ‘Het tijdperk van de mens’. Hier gingen we in gesprek over hoe je voor jezelf kan zorgen in een wereld die op zijn kop staat vanwege de klimaatontwrichting. Mooi om te zien dat we in de Bibliotheek in gesprek kunnen gaan over zulke relevante en actuele thema’s.”